Doormodderen met de Flexwet

Nog geen spoor van de naderende sloop van de Flexwet. Politici die onderhandelen over een nieuw kabinet zwijgen erover, en terecht. De gehate Flexwet viert over vier jaar moeiteloos haar vierde lustrum.

Even leek het anders af te lopen vorig jaar. De begrafenis van de Flexwet stond gepland. Het zou geen grote uitvaart worden, want de wet had weinig vrienden. Dat komt omdat de Flexwet voor niemand ideaal is. Werknemers balen van de onzekerheid die flexibele arbeid met zich meebrengt. Ze voelen zich wegwerpartikelen. Werkgevers balen ook, want de wet gaat niet ver genoeg. Nog altijd is Nederlandse arbeid te duur. Oost-Europeanen troeven Nederlandse ondernemers daarom af met het grootste gemak.

Maar de opvolger, de Wet DBA, bleek nog veel erger te zijn dan haar voorganger. Niemand durfde nog zzp’ers in te huren uit angst voor torenhoge boetes. Freelancers verloren hun boterham, bedrijven lieten werk liggen. De DBA bezweek al snel onder het gemor en de Flexwet herrees uit haar graf.

Drie lustrums na haar geboorte lijkt iedereen toch wel een beetje verzoend met flexibele arbeid. Terecht, want er werken 700.000 mensen en de omzet is er 2 miljard euro per jaar. In aanloop naar de verkiezingen pleitte alleen de Vrijzinnige Partij voor afschaffing van de Flexwet.

Niemand gelooft eigenlijk meer in de revival van de vaste baan. Zelfs de flexibele baan staat al onder druk. Dat werd in 2015 pijnlijk duidelijk toen de Universiteit Tilburg, denktank over arbeid in onze economie, poogde de Flexwet zoveel mogelijk te omzeilen.

De vraag waar het om draait is wat voor soort arbeidsmarkt we willen hebben: een kennisintensieve die zo hoogwaardig is dat we de lagenlonenconcurrenten aftroeven, of eentje die zo arbeidzaam is dat de banen eruit puilen.

Het voordeel van de eerste is dat onze kennis zo subliem is dat we goede arbeidsvoorwaarden en ook vaste banen kunnen bieden. In de praktijk valt het niet mee om dit Utopia te realiseren. De andere variant levert wel veel banen op, maar die zijn allesbehalve goudgerand. We leveren loon en werkzekerheid in om de mondiale concurrenten af te troeven.

Deze keuze is nog niet gemaakt. Gezien de politieke potpourri die nu op tafel staat, is het twijfelachtig of hierover eensgezindheid zal ontstaan in het nieuwe kabinet. Waarschijnlijk zullen we nog jaren moeten doormodderen met die goeie, ouwe Flexwet.