De gemiddelde leeftijd van mijn personeel neemt sterk toe, wat nu?

Heeft u een voetbalclub en worden uw spelers zienderogen ouder, dan kunt u er vergif op innemen dat uw positionering op de ranglijst gaat lijden onder het voortschrijden van de gemiddelde leeftijd van uw selectie. Ouderdom gaat, zoals bekend, gepaard met meer fysieke kwalen en achteruitgang van de fysieke mogelijkheden. We zouden kunnen stellen dat als fysieke aspecten een belangrijke rol spelen in het uitoefenen van een functie, leeftijd dan wel ouderdom tot een aantasting leidt van de prestatiecurve. Die wordt zogezegd naar beneden bijgebogen.

Wat als het fysieke aspect in de te verrichten arbeid minder of helemaal geen rol speelt? Is een ouder wordend personeelsbestand dan ook nog steeds een probleem? Ja en nee. Over het algemeen worden we met het voortschrijden van de jaren minder veranderingsbereid. Dat is niet zozeer een bewuste keuze als wel een bescherming van lichaam en geest die in nauwe samenspraak een modus in het leven hebben gevonden.

Ons kun je niets meer wijsmaken

Met vallen en opstaan hebben we als ‘ouder’ mens ons leven ingericht op een manier die het beste bij ons past. Onze mening is door de decennia heen getoetst en keuzes zijn gemaakt. Onze overtuigingen staan bijna gebeiteld in ons brein. ‘Ons kun je niets meer wijsmaken.’ Deze levenshouding van medewerkers kan een organisatie vastpinnen op een positie die al lang door de markt is achterhaald. V&D is hier absoluut een voorbeeld van. Vastgeroest in een ‘wereldbeeld’ dat allang historie bleek te zijn.

Starre mensen blijven star

Daar staat tegenover dat er geen enkel aantoonbaar causaal verband bestaat tussen leeftijd en het afnemen van de geestelijke flexibiliteit. Het hierboven beschreven proces zegt iets over het individu, dat misschien altijd wel conservatief in zijn doen en laten is geweest. Het is veel meer de regel dat starre mensen star blijven en flexibele mensen flexibel. Ook tot op hoge leeftijd.

Leeftijd van medewerkers of wendbaarheid organisatie?

Leeftijd an sich is niet het probleem. Het is veel meer de vraag of uw organisatie het nodig heeft om ‘opgeschud’ te worden door andersdenkenden. Maar wat als een organisatie zich simpelweg niet laat opschudden? Organisaties hebben namelijk de neiging, daarom noemen we ze ook zo, om zich op een bepaalde manier te organiseren waardoor de rol in de keten van vraag en aanbod vervuld kan blijven worden. Maar wat als die rol verandert en het patroon van de organisatie zich niet aanpast? Dan krijgen we toestanden zoals bij Kodak of het eerder genoemde V&D.

Levenscyclus

In de natuur sterven dit soort conservatieve organismen af of uit. Misschien is uw organisatie wel aan het einde van haar levenscyclus en is het ouder wordende personeelsbestand daar het teken van. In dat geval helpt een jonger personeelsbestand uw organisatie niet. Sterker nog, niets helpt behalve accepteren dat uw organisatie net als ieder organisme een tijd van leven heeft en een tijd van gaan.