Liefde op de werkvloer; belangenverstrengeling?

Een aantal jaren geleden moest een medewerkster van een woningbouwvereniging haar biezen pakken nadat ze bekend had gemaakt een relatie te hebben met de directeur. Alhoewel het bestuur en de collega’s de geliefden hun geluk ten volste gunden, paste de relatie niet bij de mores van de organisatie. Ook de politieke arena heeft ons onlangs geleerd dat deze niet gevrijwaard is van de pijlen van Cupido en ook daar moest een van beiden afscheid nemen van de betreffende werkkring. Liefde op de werkvloer zorgt vaak voor ontslag of vertrek. Wat maakt dat we het blijkbaar onacceptabel vinden als collega’s een relatie met elkaar krijgen?

Moraliteit is niet iets wat uit de lucht komt vallen. Het gaat om de waarden en daaraan gekoppelde normen die het fundament vormen van een sociale omgeving. Een organisatie zal bovenal het eigen overleven centraal stellen. De morele standaarden zijn er om dit zoveel mogelijk te bewerkstelligen. De waarden, normen en principes vormen de basis voor de gedragscodes die ervoor zorgen dat de organisatie blijft zoals hij is.

De kern van een relatie is dat de personen die de relatie met elkaar hebben, zich sterk tot elkaar aangetrokken voelen. Zeker in de fase van verliefdheid kijken de betrokkenen door een roze bril naar elkaar en zien alleen nog maar het goede in elkaar. Gaat zo’n relatie verder en wordt de hechting steeds sterker, dan ontstaat er een emotionele band en ontwikkelen zich gezamenlijke belangen. Dat is prachtig voor de personen in kwestie, maar voor de organisatie brengt het risico’s met zich mee. Kunnen geliefden nog wel kritisch zijn naar elkaar als het gaat om werk? En zijn ze in staat om het gedeelde belang met de andere geliefde emotioneel te scheiden op het moment dat het organisatiebelang om iets anders vraagt? Kortom, belangenverstrengeling ligt op de loer.

Toch is belangenverstrengeling niets vreemds. Zo gauw mensen een sociaal verband smeden, ontstaat dit simpelweg omdat belangen de basis van het verband vormen. Een organisatie is ook zo’n verband. Iemand had ooit het belang de organisatie te beginnen en anderen hadden het belang zich erbij aan te sluiten. Op zich is het gedeelde, verstrengelde belang dus geen punt. En toch is er die angst dat liefde op de werkvloer niet goed is voor de organisatie. De organisatie kwetsbaarder maakt. Vooral als het een leidinggevende betreft die een relatie aangaat met een hiërarchisch ondergeschikte.

Liefde kan inderdaad de werkrelatie beïnvloeden op een manier die niet goed is voor de organisatie. Anderzijds kun je ook vertrouwen op de vaardigheid van mensen om werk en liefde van elkaar te scheiden. Misschien niet in die eerste verliefdheid, maar zeker wel als het een volwaardige relatie betreft. Het lastige is dat je iedere situatie op de eigen merites zou moeten beoordelen en dat vooral grote organisaties de neiging hebben voor alles regels op te stellen. En dat is absoluut onbegonnen werk, want liefde laat zich niet tegenhouden door welke regel dan ook.