Ontslagvergoeding 3.0
De ontslagvergoeding nieuwe stijl ligt binnen twee jaar aan diggelen. Niet omdat het stukje wetgeving (in de Wwz) hierover krom is, maar omdat de beloning op arbeid niet deugt. En op alles wat niet deugt volgt een correctie, dat heeft de geschiedenis van het arbeidsrecht wel bewezen.
Want ga maar na hoe de ontslagvergoeding er ooit is gekomen: via de rechterlijke macht. Door de jaren heen hebben rechters steeds vaker en steeds hogere vergoedingen toegekend in ontslagzaken. Hoewel tijdelijke werkloosheid normaal is op een gezonde arbeidsmarkt, wordt het reguliere salaris niet voldoende geacht voor het overbruggen van een inkomensvrije periode. Zelfs niet als die wordt gecompenseerd met een uitkering.
De opkomst van de ontslagvergoeding ligt in de jaren tachtig. Bestek 81, het bezuinigingsprogramma van toenmalig premier Dries van Agt, was de aftrap voor nullijnen, loonoffers en overige matiging waarmee de ene na de andere crisis werd bezworen. Steeds vaker pasten kantonrechters een correctie hierop toe.
Na de rechters zijn ook de politici tot de slotsom gekomen dat het reguliere loon tekortschiet om tijdelijke werkloosheid te financieren. De Wwz kent iedereen die de laan uitvliegt een ontslag- of transitievergoeding toe, op te hoesten door werkgevers, als een verkapte inhaalslag wegens chronische onderbetaling.
Je zou dat rechtvaardig kunnen vinden, ware het niet dat de onderbetaling allesbehalve van tafel is. Paupers en prinsen voeren om het hardst actie: schoonmakers vorig jaar, ambtenaren nu. We kunnen erop wachten dat rechters opnieuw onrecht bespeuren en toeslagen opleggen bovenop de wettelijk bepaalde ontslagvergoeding, een soort Ontslagvergoeding 3.0.
Laten we het hopen. Het grote bezwaar tegen lage lonen is niet dat ze onrechtvaardig zijn, maar dat ze laagwaardige arbeid uitlokken die hoogwaardige arbeid verdringt. De Delftse econoom Alfred Kleinknecht roept dit al jaren. Helaas is hij een van de weinigen. Met een land waar rechters de economie moeten redden, is iets grondig mis.
