Succesvol re-integratietraject na diagnose kanker

‘Neem vooral je tijd, maak je geen zorgen om werk en geef het maar aan als je je weer beter voelt.’ Een veel gehoorde en goed bedoelde reactie op het moment dat een werknemer zijn leidinggevende vertelt dat hij is gediagnosticeerd met kanker. Of het altijd de juiste reactie is, valt te bezien.

Iedereen is anders

Werknemers met een diagnose kanker kunnen hun ziekte namelijk op verschillende manieren beleven.¹ Deze reactie hoeft daarom niet aan te sluiten bij alle zogeheten belevingstypen. Denk bijvoorbeeld aan de werknemer die niet te veel aandacht voor zijn situatie wil en het liefste het ‘normale leven’ zo snel mogelijk weer oppakt. Deze werknemer heeft minder behoefte aan rust gedurende de behandeling en ziet werk juist als een welkome afleiding.

Aannames kunnen re-integratie belemmeren

In de praktijk worden veel aannames gedaan: ‘de werknemer wil vast niet over werk praten en zal zich opgejaagd voelen als ik contact zoek’, of ‘de werknemer ziet er weer goed uit en kan dus werken.’ Deze aannames kunnen, wanneer ze niet worden gecontroleerd, een belemmering zijn voor een succesvol re-integratietraject. In plaats daarvan moet een open communicatie tussen werkgever en werknemer centraal staan.

Communicatie is essentieel

Communicatie blijkt namelijk dé sleutel voor een succesvol re-integratie traject.^{2, 3} Alleen met effectieve communicatie kan rekening gehouden worden met de specifieke behoeften van de werknemer, wat essentieel is voor een succesvolle re-integratie.

Werkgevers hebben behoefte aan ondersteuning

De Nederlandse wetgeving stimuleert een intensieve betrokkenheid van zowel werkgever als werknemer, maar deze wetgeving kan in sommige gevallen te weinig houvast bieden, bijvoorbeeld voor een adequate begeleiding van een werknemer met een diagnose kanker.³ Werkgevers geven aan behoefte te hebben aan ondersteuning, bijvoorbeeld in de vorm van communicatietraining. Wat moet ik wanneer bespreekbaar maken? En hoe? Ook geven werkgevers aan behoefte te hebben aan informatie over kanker en de mogelijke implicaties van deze ziekte op het werkvermogen van de werknemer.³ Met welke (lange-termijn) gevolgen kan de werknemer bijvoorbeeld te maken krijgen?

Voordeel werknemer en werkgever

De juiste ondersteuning zou zowel het vermogen als de bereidheid van werkgevers om hun werknemer met een diagnose kanker effectief te begeleiden, kunnen vergroten. Het mes snijdt namelijk aan twee kanten. Aan de ene kant vermindert een succesvol re-integratietraject de sociale en financiële impact van de diagnose kanker op het leven van de werknemer. Aan de andere kant verbetert het de relatie van de werkgever met werknemers en is de werknemer extra gemotiveerd zich in te zetten voor het bedrijf.

Het Coronel Instituut voor Arbeid en Gezondheid, een afdeling van het Academisch Medisch Centrum (AMC) te Amsterdam, en de Universiteit Maastricht werken, met financiële steun van KWF Kankerbestrijding, aan een ondersteunend online hulpmiddel voor werkgevers om de arbeidsparticipatie van werknemers met een diagnose van kanker te bevorderen. Wilt u meedenken over de inhoud, meewerken aan onderzoek naar dit hulpmiddel, of op de hoogte blijven, dan horen we dat graag via deze link.

Referenties:

1. Tiedtke C, Dierckx de Casterle B, de Rijk A, Christiaens MR, Donceel P. Breast cancer treatment and work disability: patient perspectives. Breast. 2011; 20:534-8.
2. Greidanus MA, de Boer A, de Rijk AE, Tiedtke CM, Dierckx de Casterle B, Frings-Dresen MHW, Tamminga SJ. Perceived employer-related barriers and facilitators for work participation of cancer survivors: a systematic review of employers’ and survivors’ perspectives. Psychooncology. 2017.
3. Tiedtke CM, Dierckx de Casterle B, Frings-Dresen MHW, De Boer A, Greidanus MA, Tamminga SJ, de Rijk A. Employers’ experience of employees with cancer: trajectories of complex communication. J Cancer Surviv. 2017.