Zo belangrijk zijn we helemaal niet
Op een nieuwjaarsfeestje waar ik was, sprak ik met een recruiter. Hij vond dat we in dit nieuwe jaar eindelijk eens van HR af moesten. Niet zozeer als onderdeel in de bedrijfsvoering maar als term. En natuurlijk moesten we vooral van de gedachte af die nog steeds aan deze term vastzit: dat mensen beschikbare middelen zijn. Hij opperde de omkering van de term HR tot RH. Ik vroeg hem wat dat dan moest betekenen. ‘Resources for humans’, opperde hij met een stralende blik.
Onder het genot van de nodige glazen champagne en alle blije gezichten, moest ik bekennen dat ik dat een charmante gedachte vond. Maar is deze gedachte als premisse houdbaar? Is werk het beschikbare middel voor ons mensen? In zeker opzicht absoluut. Werk is een middel om in onze inkomsten te voorzien en als het een beetje meezit, kunnen we er ook voldoening uit halen. Maar toch knaagde die gedachte ook enigszins. Was dit niet weer de zoveelste poging om de mens tot het centrale punt van het universum te verheffen?
De visie achter het ‘werk als middel voor mensen’ statement gaat wat mij betreft veel te veel uit van de mens als centraal punt in de bedrijfsvoering. Als de mens maar gelukkig is, zijn vrijheid krijgt en alle mogelijkheden zichzelf te ontplooien, zal niet alleen het individu daar de vruchten van plukken, maar ook de organisatie.
Over dat laatste ben ik niet zeker. Voor mij staat één ding vast: succes of falen van organisaties is veel minder afhankelijk van het enkele individu dan van het grote geheel waarvan hij of zij onderdeel is. Onze organisatie heeft te maken met dynamieken in de markt waar we als kleiner organisme op meebewegen. Ik ken weinig organisaties die zo krachtig zijn dat ze de markt beïnvloeden, veel meer is het andersom. De wereldeconomie beïnvloedt de Nederlandse economie en deze beïnvloedt op haar beurt weer onze organisaties. Zijn wij als organisatie dan weerloze scheepjes op de grote oceaan? Zeker niet, maar het wordt eens tijd dat het individu niet continu verheven wordt tot de Samson die Goliath kan verslaan als hij maar de vrijheid krijgt om zich te ontplooien.
Soms heb ik het idee dat we in een grote reclamespot leven met het adagium ‘omdat je het waard bent’. Dit zorgt ervoor dat we dit ook werkelijk gaan geloven. En dit verkoopt goed, want zeg nou zelf, het is toch een aantrekkelijke gedachte. Het leven waarbij alles in het teken staat van jou. Niet dus. Het wordt tijd dat we de zelfverheerlijking van het individu een tegenwicht geven. Het zien van de kracht van het grotere geheel waar we onderdeel van zijn en deze kracht respecteren. Zijn we onbelangrijk? Zeker niet, we dragen simpelweg ons steentje bij. Niet meer en niet minder.
Laten we in 2019 wat nederiger zijn en gewoon ons werk doen. Ik wens je een goed jaar.
